Sierpień 31st, 2013 
Dominik-W 
Debug it! W tym artykule zajmiemy się testowaniem kodu i obsługą błędów w JavaScript.
Obsługa błędów JavaScript
Na początek trzeba by powiedzieć kilka słów o potrzebie testowania.
Testować trzeba wszystko! Najlepiej na każdym etapie tworzenia; im wcześniej wyłapiemy błędy, tym lepiej dla oprogramowania, które w pocie czoła tworzymy.
A jako twórcy musimy dbać o jakość kodu! Dobry kod to nie tylko kod przetestowany, ale również taki, który reaguje na trudne do przewidzenia sytuacje. Mówimy wtedy o obsłudze wyjątków, co JavaScript również wspiera.
Podstawowa obsługa błędów w JavaScript
Na początek prosty przykład: użycie onerror. Załóżmy, że przeglądarka spróbuje załadować obrazek z pliku, który nie istnieje.
Przykład – zdefiniowanie reakcji na określony błąd:
<img src="not_existing_foobar.png"
onerror="alert('Wystąpił błąd')" />
Podczas nieudanej próby załadowania obrazka otrzymamy obsługę błędu (tutaj alert z informacją).
Idąc dalej. Przykład poniżej jest dość przydatny – informuje nas o tym, co poszło nie tak w naszym kodzie, gdy wystąpi jakiś błąd.
Przykład – przechwycenie i obsługa dowolnego błędu, np. nieistniejącej funkcji:
window.onerror = function(sMessage, sUrl, sLine) {
alert("Błąd:\n" + sMessage + "\nURL: " + sUrl + "\n Numer wiersza: " + sLine);
return true;
}
// wywołaj nieistniejącą funkcję:
nonExistentFunction();
Obiekt typu Error
Obsługa błędów w JavaScript daje nam różne narzędzia. Jednym z nich jest tworzenie i rzucanie (throw) obiektów stworzonych do tego celu (Error). Obiekt taki przechowuje bardziej szczegółowe informacje dotyczące błędów.
Przykład – tworzenie obiektu typu Error w celu obsługi wyjątku:
function divide(iNum1, iNum2) {
if (arguments.length != 2) {
throw new Error("divide() wymaga dwóch argumentów.");
}
else if (typeof iNum1 != "number" || typeof iNum2 != "number") {
throw new Error("divide() wymaga dwóch argumentów liczbowych");
}
/*
else if (iNum2.valueOf() == 0) {
throw new Error("Nie dziel przez zero");
}
*/
return iNum1.valueOf() / iNum2.valueOf();
}
alert(divide("a"));
// alert(divide(2, 0));
// alert(divide("a", 0));
Bardziej szczegółowy opis obiektu Error na stronach Developer Mozilla.
Konstrukcja try… catch… finally
Konstrukcja tego typu występuje w wielu językach obiektowych, a służy do obsługi wyjątków.
W bloku try umieszczamy kod, którego działanie może zakończyć się w nieprzewidywalny sposób.
W bloku catch umieścimy kod obsługi wyjątku, który tu przechwycimy.
Natomiast w opcjonalnym bloku finally – kod, który wykona się niezależnie – zawsze po przetworzeniu bloku try i ewentualnie catch.
Przykład – podstawowe użycie try / catch w celu obsługi wyjątku:
try {
window.nonExistentFunction();
alert("Metoda wykonana.");
} catch (oException) {
alert("Wystąpił wyjątek: " + oException.message);
} finally {
alert("Koniec instrukcji try… catch");
}
Możliwe jest nawet tworzenie zagnieżdżeń.
Przykład – zagnieżdżanie try / catch:
try {
eval("a ++ b"); // instrukcja powoduje błąd
} catch (oException) {
alert("Wystąpił wyjątek.");
try {
// instrukcja powoduje błąd
var aErrors = new Array(10000000000000000000000);
push(exception);
} catch (oException2) {
alert("Wystąpił kolejny wyjątek.");
}
} finally {
alert("Koniec rozbudowanego przykładu");
}
Poniżej przykład jeszcze mocniej związany z poruszanym wcześniej OOP. Pod lupą jest teraz użycie wspomnianego już obiektu typu Error.
W tym kodzie określamy typ obiektu błędu (rzuconego w wyjątku), tzn. jego instancji. Robimy to w celu podjęcia działania odpowiedniego dla danego typu.
Przykład – badanie typu błędu Error:
try {
foo.bar();
} catch (e) {
if (e instanceof EvalError) {
alert(e.name + ": " + e.message);
else if (e instanceof RangeError) {
e.name + ": " + e.message);
}
// ... itd
}
Jak na JavaScript to całkiem elegancki sposób.
Przyjrzyjmy się teraz instrukcji throw.
Instrukcja throw wywołuje wyjątek. Jako argument określamy wyrażenie zawierające wartość, która ma zostać wywołana.
Przykłady użycia instrukcji throw:
throw "Error2";
throw 47;
throw true;
throw { toString: function() { return "Jestem obiektem!"; } };
Asserts – asercje w JavaScript
Asercje to w skrócie konstrukcje umieszczane w kodzie, poprzez które programista zakłada prawdziwość wyrażenia, co przydatne jest w sprawdzaniu oprogramowania pod kątem luk i odporności na błędy. W JavaScript możemy za symulować użycie asercji.
Ten przykład używa funkcji assert() do wyrzucania własnych błędów JavaScript:
function assert(bCondition, sErrorMessage) {
if (!bCondition) {
throw new Error(sErrorMessage);
}
}
function divide(iNum1, iNum2) {
assert(arguments.length == 2,
"divide() wymaga podania dwóch argumentów");
assert(typeof iNum1 == "number" && typeof iNum2 == "number",
"divide() wymaga dwóch argumentów będących liczbami");
// ... obsługa innych przypadków ...
return iNum1.valueOf() / iNum2.valueOf();
}
alert(divide("a"));
Użycie konsoli (oraz debuggery i profilery)
No koniec słowo o użyciu konsoli w celu testowania kodu (w przeglądarkach wspierających takie rozwiązanie).
Przykład:
var ss = "Test"; console.log(ss);
Zwykle (chyba że są ku temu określone powody) należy pamiętać o wyłączaniu takich instrukcji z kodu produkcyjnego.
Większość z nas zna, i zapewne często używa genialnego narzędzia, jakim jest Firebug. Aż z niedowierzaniem wspominam czasy, gdy pisało się kody bez użycia tego narzędzia.
Firebug jest związany z Firefox’em, ale inne przeglądarki również dostarczając programiście podobnych rozwiązań. Są one nieocenione przy poszukiwaniu przyczyn problemów w kodzie JavaScript, HTML czy CSS.
Firebug:
Narzędzia developerskie w Google Chrome:
W Safari:
W przeglądarce Opera:
A nawet IE:
Czasem, gdy wykonuje się testy cross-browser i coś nie gra, nie sposób nie odpalić tych narzędzi.
Podsumowanie
Mam nadzieję że ta mała garść porad pomoże komuś w pisaniu jeszcze lepszego kodu, a przede wszystkim pozwoli spojrzeć szerzej na zagadnienie, jakim jest obsługa błędów JavaScript.
Za jakiś czas opiszemy więcej ciekawych narzędzi, jakimi może wspomóc się Web Developer, m.in: EcmaUnit, Selenium, JSLint, i inne.
Opublikowano w 
Tags: 
